Avrupa Birliği'nde altın pasaport dönemi sona mı eriyor?
Avrupa Adalet Divanı, Malta'nın tartışmalı vatandaşlık programını sonlandırabilir. AB, vatandaşlığın satışına karşı net tavır alıyor.
Avrupa Birliği'nde altın pasaport dönemi sona mı eriyor?
Avrupa Adalet Divanı, Malta'nın tartışmalı vatandaşlık programını sonlandırabilir. AB, vatandaşlığın satışına karşı net tavır alıyor.
Malta, birkaç yüz bin Euro'luk yatırım karşılığında Avrupa Birliği vatandaşlığı sunan son ülke olarak dikkat çekiyordu. Ancak bu uygulama, Avrupa Adalet Divanı'nın vereceği kararla sona erebilir.
Malta'nın "altın pasaport" olarak bilinen vatandaşlık programı, başvuru sahiplerinden ülkeye bir defaya mahsus olmak üzere en az 600.000 Euro yatırım yapmalarını, bir mülk satın almalarını ya da kiralamalarını, ayrıca 10.000 Euro tutarında hayır kurumu bağışı yapmalarını ve üç yıl boyunca Malta'da yaşamalarını şart koşuyordu. Yatırımı 750.000 Euro'ya çıkaranlar ise sadece bir yıl içinde vatandaşlık hakkı kazanabiliyorlardı.
Bu pasaport sayesinde Malta vatandaşları aynı zamanda Avrupa Birliği vatandaşlığına da sahip oluyor; AB sınırları içinde serbestçe seyahat edebiliyor, çalışabiliyor, oy kullanabiliyor ve AB dışındaki birçok ülkeye vizesiz seyahat etme imkanına kavuşuyordu. Özellikle geçmiş yıllarda Rus vatandaşları, Malta'nın bu programından yoğun şekilde faydalanmıştı. Ancak Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından, Rus vatandaşlarının programa erişimi kısıtlanmıştı.
AB'den Sert Tepki
Malta, halen Avrupa Birliği'nde doğrudan vatandaşlık satışı yapan son ülke konumundaydı. Avrupa Komisyonu, bu uygulamayı Avrupa değerleriyle bağdaşmadığı gerekçesiyle uzun süredir eleştiriyordu. Komisyon, Malta'nın "altın pasaport" sistemini kaldırması talebiyle ülkeyi Avrupa Adalet Divanı'na taşıdı. Daha önce Bulgaristan ve Kıbrıs, benzer vatandaşlık programlarını iptal etmişti.
Öte yandan Portekiz, İspanya ve Macaristan gibi ülkeler hâlâ yatırım karşılığında oturum izni (altın vize) vermeye devam ediyor; ancak doğrudan vatandaşlık sunmuyor.
Amerika’da Tersine Gelişme
Dikkat çekici bir başka gelişme ise Amerika Birleşik Devletleri'nden geldi. ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz haftalarda ABD'de "altın pasaport" uygulamasını başlatmayı planladığını duyurdu. Trump'ın planına göre ABD vatandaşlığı, 5 milyon dolarlık bir yatırım karşılığında elde edilebilecek.
Gözler Avrupa Adalet Divanı'nda
Avrupa Adalet Divanı'nın vereceği karar, sadece Malta için değil, Avrupa Birliği genelinde vatandaşlık politikalarının geleceği için de kritik bir önem taşıyor. Kararın, diğer AB ülkelerinin yatırım yoluyla vatandaşlık veya oturum programlarını da dolaylı olarak etkileyebileceği belirtiliyor.
Halil Uygun
