Demir’den VDAB’a şok reform: İşsizler saha operasyonuyla takip edilecek, hizmetler daraltılacak
Flaman Çalışma Bakanı Zuhal Demir, VDAB’ı kökten yeniden yapılandırıyor: Hizmetler azaltılıyor, sokak ekipleri devreye giriyor, odak sadece “zorlanan gruplara” kayıyor. Muhalefet ve sendikalar: “İnsan yerine Excel tablosu mantığı getiriliyor.”
Demir’den VDAB’a şok reform: İşsizler saha operasyonuyla takip edilecek, hizmetler daraltılacak
Flaman Çalışma Bakanı Zuhal Demir, VDAB’ı kökten yeniden yapılandırıyor: Hizmetler azaltılıyor, sokak ekipleri devreye giriyor, odak sadece “zorlanan gruplara” kayıyor. Muhalefet ve sendikalar: “İnsan yerine Excel tablosu mantığı getiriliyor.”
Flaman Çalışma Bakanı Zuhal Demir (N-VA), bölgenin istihdam kurumu VDAB’da radikal bir dönüşüm başlatıyor. İslam ve Türkiye karşıtlığı ile bilinen Demir, kurumun artık “sahaya inerek zorlanan işsizleri yakalayacağını” ve hizmet yelpazesinin ciddi biçimde daraltılacağını açıkladı. Yeni modelde, kolay iş bulabilir gruplar dijital destekle yönlendirilecek; saha ekipleri ise motivasyon sorunu yaşayan, işgücü piyasasından uzak veya karmaşık sosyal engellere sahip işsizlere ulaşacak.
Hükümetin hedefi, 2027’ye kadar 80 milyon euro tasarruf sağlamak ve istihdam oranını yüzde 78’den yüzde 80’e çıkarmak. Ancak sendikalar ve muhalefet, yeni sistemi “insanı sayıya indirgeyen bir verimlilik makinesi” olarak nitelendiriyor.
VDAB’ın “üretim fabrikası” modeline geçişi
Demir’in planı, VDAB’ın yıllardır aldığı “hantal, yavaş, sonuçsuz” eleştirilerine dayanıyor. Son denetim raporunda kurumun çok fazla görev üstlendiği, düşük verimlilikle çalıştığı ve iş piyasasının hızına ayak uyduramadığı tespit edildi.
Yeni düzenlemeyle:
- Kritik meslekler (knelpuntberoepen) dışındaki eğitimlere destek azaltılacak veya dış kaynaklı hale getirilecek,
- Diploma tanıma ve yan görevler kaldırılacak,
- Yönetim katları küçültülecek,
- Kariyer danışmanlığı yerine 1800 saha aracısının güçlendirilmesine odaklanılacak.
Demir, “VDAB’ı idari yükten kurtarıp doğrudan işe yerleştirme motoru haline getirmeliyiz” dedi.
Odak artık zorlanan gruplarda
Yeni stratejide öncelik, işgücü piyasasına erişimi en zor olan gruplara veriliyor. Bunlar arasında:
- Leefloners (sosyal yardım alanlar),
- Yeni gelen göçmenler,
- Uzun süre hastalık izninde olanlar,
- Yıllarca iş dışında kalan kadınlar bulunuyor.
Demir’e göre bu grupların iş piyasasına yeniden kazandırılması “hızlı müdahale ve kararlı takip” gerektiriyor. Ancak eleştirmenler, bu politikanın sosyal gerçekleri yok saydığı görüşünde.
“İnsan faktörü sayılara indirgeniyor” eleştirisi
Plan, sosyal politika uzmanları ve sendikalardan sert tepki aldı. Eleştiriler şu başlıklarda toplanıyor:
- KPI odaklılık: “İşsizlik artık sosyal bir olgu değil, düzeltilmesi gereken bir rakam.”
- İnsan merkezinin kaybolması: “Her işsiz, Excel tablosundaki bir hücreye dönüştürülüyor.”
- Karmaşık vakalara baskı riski: Uzmanlara göre, motivasyon sorunu yaşayan kişinin üzerine saha baskısı kurmak geri tepebilir.
Flaman muhalefeti de reformu “sosyal yıkım” olarak tanımlarken, Demir reformu “iş piyasasının gerçeklerine uyum” olarak savunuyor.
Uygulama 2026’da başlıyor
VDAB’ın yeni iş modeli, Flaman hükümetinin istihdam stratejisinin ana unsurlarından biri olacak. Planın uygulaması 2026’da başlayacak ve kademeli olarak hayata geçecek.
Halil Uygun
