Belçika’da erken emeklilik rekoru: 69 Bin Kkşi 65 yaşından önce iş bıraktı
Emeklilik yaşının yükselmesi paniğe neden oldu: 2025’te yeni dalga bekleniyor
Belçika’da erken emeklilik rekoru: 69 Bin Kkşi 65 yaşından önce iş bıraktı
Emeklilik yaşının yükselmesi paniğe neden oldu: 2025’te yeni dalga bekleniyor
Belçika’da hükümetin yıllardır sürdürdüğü “daha uzun çalışın” çağrılarına rağmen erken emeklilik eğilimi hız kesmiyor. Emeklilik Bakanlığı’nın güncel verilerine göre, 2024 yılında emekli olan yaklaşık 140 bin kişiden 69 bini (yüzde 49,5) 65 yaşını beklemeden çalışma hayatını sonlandırdı. Bu rakam, son beş yılın en yüksek erken emeklilik oranı olarak kayıtlara geçti.
Uzmanlar, 2025’te emeklilik yaşının 66’ya çıkacak olması nedeniyle birçok çalışanın “fırsatı kaçırmadan” emekliliğe ayrıldığını, bu nedenle 2024’ün bir tür geçiş yılı etkisi oluşturduğunu belirtiyor.
Emeklilik Yaşı Kademeli Yükseliyor
Belçika’da emeklilik yaşı 2025 itibarıyla 65’ten 66’ya, 2030’da ise 67’ye yükseliyor. Bu artış, doğum yılına göre uygulanacak:
- 1960 öncesi doğanlar: Emeklilik yaşı 65
- 1960–1963 doğumlular: Emeklilik yaşı 66
- 1964 ve sonrası doğanlar: Emeklilik yaşı 67
Bu aşamalı geçişin, özellikle 60’lı yaşların başındaki çalışanlarda “erken davranma” eğilimini güçlendirdiği belirtiliyor. Emeklilik uzmanları, 2025 ve 2026 yıllarında da benzer bir dalganın yaşanabileceğini öngörüyor.
“Uzun Çalışma Bonusu” Bekleneni Vermedi
Önceki hükümet döneminde devreye giren ve uzun süre çalışanlara verilen “uzun çalışma bonusu”, erken emeklilik kararlarını frenlemeye yetmedi. Bakan Jambon’un sunduğu verilere göre, erken emekli olanların önemli bir kısmı bu bonus sisteminden faydalanmış olmasına rağmen iş yaşamını sürdürmeyi tercih etmedi. Mecliste konuyu gündeme getiren N-VA Grup Başkanı Axel Ronse, “Rakamlar gösteriyor ki sistem teşvik etmiyor; aksine erken çıkışları artırıyor” değerlendirmesi yaptı.
“Bonus–Penalty Sistemi” Geliyor: Erken Emekliye Ceza, Uzun Çalışana Ödül
21 Temmuz 2025 Yaz Anlaşması kapsamında hükümet, çalışma yaşamını uzatmayı hedefleyen yeni bir mekanizmayı hayata geçirmek için hazırlık yapıyor. Buna göre:
- 35 yıl boyunca en az yarı zamanlı çalışmamış olup erken emekli olanların maaşında yüzde 2 kesinti yapılacak; oran kademeli olarak yüzde 5'e kadar çıkabilecek.
- Bakım izni, hastalık ve geçici işsizlik gibi dönemler “etkin çalışma yılı” hesabında dikkate alınacak.
Hükümetin, sosyal güvenlik bütçesindeki baskıyı azaltmak üzere daha sert önlemlere yönelebileceği değerlendiriliyor.
Emekliye Çalışma Teşviki: Vergi Yükü Hafifletiliyor
Yeni düzenleme kapsamında:
- Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenlerin elde ettiği ek gelir artık en fazla yüzde 33 oranında vergilendirilecek (önceden yüzde 50’ye kadar çıkıyordu).
- Bu değişiklikle, işverenlerin yaşça büyük çalışanlara yönelmesi ve işgücü açığının kısmen kapatılması hedefleniyor.
Memur Emekliliklerinde Büyük Dönüşüm
Reform paketi, memur emekliliklerinde tarihi bir değişikliği de içeriyor. Artık emekli maaşları:
- Son 10 yılın ortalamasına göre değil,
- Tüm kariyer boyunca kazanılan ücretlerin ortalamasına göre hesaplanacak.
Bakanlık, bu sistem sayesinde memurlar ile özel sektör çalışanları arasındaki farkın azalacağını belirtiyor.
Düşük Gelirli Emeklilere Vergi Desteği
Bekâr ve düşük gelirli kişiler için vergi indirimleri genişletiliyor. Yıllık 365 euro’ya kadar net avantaj sağlanması öngörülüyor. Bu düzenleme, artan yaşam maliyetleri karşısında kırılgan grupları korumayı amaçlıyor.
2026 Reform Paketi Geliyor
Federal hükümet, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği için 2026’da kapsamlı bir emeklilik reformu açıklayacak. Paket kapsamında:
- Erken emeklilik şartlarının daha da sıkılaştırılması,
- Uzun çalışma teşviklerinin genişletilmesi,
- Belirli sektörlerde yaşa bağlı istihdam desteklerinin artırılması planlanıyor.
Ekonomistler, Belçika’nın hızlı yaşlanan nüfusu nedeniyle emeklilik sisteminin baskı altında olduğunu, erken emeklilik dalgasının devam etmesi halinde bütçede ciddi açıklar oluşabileceğini vurguluyor.
Halil Uygun
