Belçika'da banka transferlerinde devrim gibi değişiklik: Artık isim ve IBAN eşleşmesi zorunlu!
Belçika, elektronik bankacılıkta dolandırıcılık ve hatalı ödemeleri önlemek için Avrupa Birliği tüzüğü kapsamında köklü bir değişikliğe gitti. 9 Ekim 2025 itibarıyla euro bölgesi içindeki tüm banka havalelerinde, alıcı adı ile IBAN numarası otomatik olarak karşılaştırılacak. Uyuşmazlık durumunda gönderene anında renkli uyarı verilecek; vatandaşlar hatalı transferlere karşı korunacak.
ÖZEL HABER
Belçika'da banka transferlerinde devrim gibi değişiklik: Artık isim ve IBAN eşleşmesi zorunlu!
Belçika, elektronik bankacılıkta dolandırıcılık ve hatalı ödemeleri önlemek için Avrupa Birliği tüzüğü kapsamında köklü bir değişikliğe gitti. 9 Ekim 2025 itibarıyla euro bölgesi içindeki tüm banka havalelerinde, alıcı adı ile IBAN numarası otomatik olarak karşılaştırılacak. Uyuşmazlık durumunda gönderene anında renkli uyarı verilecek; vatandaşlar hatalı transferlere karşı korunacak.
Belçika'da bankacılık sektörü, vatandaşları dolandırıcılık ve hatalı ödemelere karşı korumak amacıyla tarihi bir güvenlik adımı attı. 9 Ekim 2025 Çarşamba günü itibarıyla yürürlüğe giren yeni sistemle birlikte, euro bölgesi içindeki her euro cinsi banka transferinde alıcı adı ile IBAN numarası otomatik olarak karşılaştırılacak. Uyuşmazlık tespit edilmesi halinde para gönderen kişiye işlemi durdurması için anında uyarı gönderilecek.
Sistem, trafik ışıklarını andıran renkli uyarı sistemiyle çalışıyor. Alıcı adı ve IBAN'ın tam uyuştuğu durumlarda yeşil, küçük yazım farkları gibi durumlarda turuncu ve hiç uyuşmadığı durumlarda ise kırmızı uyarı veriliyor. Kırmızı veya turuncu uyarı alan kullanıcılar, riski kabul ederek işleme devam edebiliyor.
Dolandırıcılık Vakaları Sistemin Getirilme Gerekçesi Oldu
Bankalar Birliği Febelfin ve Federal Ekonomi Servisi (FOD), yaptıkları ortak açıklamada, sistemin hayata geçirilmesinin arkasında son dönemde artan dolandırıcılık vakalarının yer aldığını duyurdu. Açıklamada, "Geçen yıl FOD'a 200'den fazla fatura dolandırıcılığı şikayeti ulaşmış ve toplamda 3,3 milyon euro zarar kayıtlara geçmiştir. Bu yeni zorunlu kontrol, müşterimizi dolandırıcılık ve yanlış transferlere karşı aktif bir şekilde koruyacaktır" ifadelerine yer verildi.
Hollanda'da Yüzde 81 Azalma Sağlandı
Benzer bir uygulamayı daha önce hayata geçiren komşu ülke Hollanda'da, sistemin devreye girmesinden sonra banka dolandırıcılığı vakalarında yüzde 81'e varan azalma tespit edildi. Belçika makamları da bu başarılı sonuçtan yola çıkarak aynı sistemi kademeli olarak uygulamaya koydu.
Tüm Bankalar İçin Zorunlu Hale Geldi
BNP Paribas Fortis, yeni güvenlik sistemini ilk uygulamaya alan banka olurken, ING, KBC, Argenta, vdk bank, Crelan ve Belfius gibi diğer tüm bankalar da önümüzdeki günler içinde sistemi entegre edecek. Euro bölgesi dışına yapılacak transferlerde veya euro dışındaki para birimleriyle gerçekleştirilecek işlemlerde isim-IBAN doğrulaması yapılmayacak.
Uzmanlar, vatandaşlara özellikle fatura ödemelerinde IBAN numaralarını resmi web sitelerinden veya güvenilir kanallardan teyit etmeleri, bankalarından gelen uyarı mesajlarını asla görmezden gelmemeleri tavsiyesinde bulunuyor.
Sistem Nasıl Çalışıyor?
Yeni sistem, trafik ışıklarını andıran renkli uyarılar ile çalışır:
- Yeşil (Eşleşme): IBAN numarası ile alıcı ismi banka kayıtlarında tam olarak uyuşuyor. İşleme sorunsuz devam edebilirsiniz.
- Turuncu (Yakın Eşleşme): IBAN ve isim arasında küçük bir yazım farkı (örneğin, "Niko" yerine "Nico") gibi bir tutarsızlık var. Banka size doğru ismi önerecek, işlemi onaylamadan önce bilgileri kontrol etmeniz önerilir.
- Kırmızı (Eşleşmiyor): Girilen IBAN numarası ile alıcı ismi hiç uyuşmuyor. Bu, bir dolandırıcılık girişimi veya büyük bir hata olabilir. İşlemi sonlandırmanız ve alıcı bilgilerini yeniden doğrulamanız şiddetle tavsiye edilir.
Önemli Not: Bu sistem sadece bir uyarı mekanizmasıdır. Kırmızı veya turuncu uyarı alsanız bile, işlemi kendi sorumluluğunuzda onaylayarak havale işlemine devam edebilirsiniz. Ancak, böyle bir durumda paranızı geri alma ihtimalinizin çok düşük olacağını unutmamalısınız.
Hangi Bankalar Uyguluyor?
Belçika'daki birçok banka, Avrupa Birliği'nin zorunlu kıldığı bu tarihten önce sistemi kademeli olarak devreye almıştır:
|
Banka |
Uygulama Durumu |
|
BNP Paribas Fortis |
Sistemi ilk uygulamaya alan banka oldu |
|
ING, KBC, Argenta, vdk bank |
Önümüzdeki günlerde sistem aktif olacak |
|
Crelan |
Temmuz 2025 ortasında geçiş yapacak |
|
Belfius |
Ekim 2025'te bu sisteme geçecek |
Neden Getirildi?
Bu yeni düzenleme, Avrupa Birliği'nin Anlık Ödemeler Tüzüğü (Instant Payments Regulation) kapsamında hayata geçirilmiştir. Temel amaçları:
- Dolandırıcılığı Önlemek: Özellikle, dolandırıcıların sahte faturalara kendi IBAN'larını ekleyerek sizi yanlış hesaba para göndermenizi sağladığı "fatura dolandırıcılığını" engellemek.
- Hataları Azaltmak: Yanlış yazılmış bir IBAN numarası nedeniyle paranızın yanlış kişiye gitmesini önlemek.
Hollanda'da benzer bir sistemin devreye girmesinden sonra banka dolandırıcılığında yüzde 81'e varan bir azalma gözlemlenmiştir.
Sizin İçin Ne Anlama Geliyor?
- Daha Güvenli Ödemeler: Para gönderdiğiniz kişinin gerçekten amaçladığınız kişi olduğundan daha emin olabilirsiniz.
- Bilgilerin Doğruluğu: Banka size bir uyarı verdiğinde, işleme devam etmeden önce alıcı bilgilerini (özellikle de faturalardaki IBAN'ları) resmi kanallardan bir kez daha doğrulamanız çok önemlidir.
- Kapsam: Bu kontrol, Avro bölgesi (eurozone) içinde ve Euro cinsinden yapılan hem standart hem de anlık havaleler için geçerlidir. Euro bölgesi dışına yapılan transferlerde veya diğer para birimlerinde uygulanmaz.
Bu sistem, paranızı korumak için değerli bir araç olsa da, nihai sorumluluk her zaman dikkatli olan siz kullanıcılara ait olmaya devam edecek. Banka uyarılarını ciddiye almanız ve şüpheli durumlarda işlemi durdurmanız en güvenli yol olacaktır. Bu konuda başka bir sorunuz olursa, yardım etmek için buradayım.
Halil Uygun
