Bart De Wever’in “Süper Notası”nda hangi değişiklikler var?
N-VA lideri Bart De Wever’in yeni “süper notası”, emeklilik sisteminden maaş düzenlemelerine kadar pek çok kapsamlı reformu içeriyor. Erken emeklilikten ek emeklilik vergilerine, işsizlik ödeneklerinden memur ve askerî personelin emeklilik koşullarına dek genişleyen bu paket, hem çalışanları hem de emekliliği yakın olanları yakından ilgilendiriyor.
Bart De Wever’in “Süper Notası”nda hangi değişiklikler var?
N-VA lideri Bart De Wever’in yeni “süper notası”, emeklilik sisteminden maaş düzenlemelerine kadar pek çok kapsamlı reformu içeriyor. Erken emeklilikten ek emeklilik vergilerine, işsizlik ödeneklerinden memur ve askerî personelin emeklilik koşullarına dek genişleyen bu paket, hem çalışanları hem de emekliliği yakın olanları yakından ilgilendiriyor.
Erken Emeklilik ve Bonus-Malus Sistemi
Bart De Wever’in sunduğu pakette, emeklilikte bonus-malus sistemi dikkat çekiyor.
- Bonus (Fazla Çalışan Kazanıyor):
- 2026’dan itibaren, yasal emeklilik yaşından sonra en az 35 yıl (156 prim gün yılı) çalışmış kişiler, fazladan çalıştıkları her yıl için emekli maaşlarına yüzde 2 bonus alacak.
- 2030 sonrası bu oran yüzde 4, 2040 sonrası ise yüzde 5 olacak.
- Malus (Erken Emekliliğe Kademeli Ceza):
- Uzun süreli çalışma koşulunu yerine getirmeden, yasal emeklilik yaşından önce emekli olanlar için her eksik yıl başına yüzde 2 kesinti uygulanacak.
- 2030’dan itibaren kesinti yüzde 4; 2040’dan itibaren ise yüzde 5 düzeyinde olacak.
Ek Emeklilik Vergisinde Artış
- 100.000 avroyu aşan ek emeklilik birikimlerinde vergi oranı yüzde 2’den yüzde 4’e yükseltiliyor.
- Ayrıca İPT (Individuele Pensioentoezegging) ile emeklilik biriktiren serbest meslek sahiplerine daha katı kurallar getiriliyor.
Brugpensioen ve Uzun Süreli İşsizlik
- 2027’den başlayarak, köprü emekliliği (brugpensioen) veya uzun süreli işsizlik dönemlerinin yasal emeklilik hesabındaki etkisi azaltılacak.
Memur Emekliliği ve Askerî Personel
- Memur emekliliğinde 45 yıllık çalışma süresi esas alınacak (önceden genellikle daha kısa süreler baz alınıyordu).
- Askerî personel ve Belçika Demiryolları (NMBS) personeli için emeklilik yaşı her yıl biraz artarak diğer çalışan ve memurların seviyesine getirilecek.
- Orta vadede aile (gezins-) ve boşanma (echtscheidings-) emekliliklerinin kaldırılması yönünde de planlar masada.
İşsizlik Ödeneği ve Maaş Düzenlemeleri
- 2027’ye kadar maaş artışı yok: Sadece enflasyon yani endeks yoluyla zam yapılacak. Ek maaş artışı öngörülmüyor.
- İşsizlik ödeneği: En fazla 2 yıl alınabilecek. İstisna olarak, en az 30 yıllık kariyeri olan 55 yaş üstü çalışanlar daha uzun süre ödenekten yararlanabilecek.
- Sosyal ödeneklerin endekslenmesi: Bu yasama dönemi boyunca entegrasyon ödenekleri ve uzun süreli işsizlik ödenekleri endeks artışına tabi tutulmayacak, yani dondurulacak.
Amaç ve Sonuçlar
Bart De Wever’in yeni “süper notası”, emeklilik reformları ile başlayıp maaş ve işsizlik ödeneklerine kadar uzanan geniş kapsamlı bir paketi öngörüyor. Temel hedefler arasında çalışanları daha uzun süre çalışmaya teşvik etmek, erken emekliliği caydırmak ve “sürdürülebilir emeklilik” sistemine geçişi hızlandırmak yer alıyor. Bu düzenlemelerin, hem hâlihazırda çalışma hayatında olanlar hem de yakın gelecekte emekli olmayı planlayanlar üzerinde önemli maddi ve sosyal etkileri olması bekleniyor.
Halil Uygun
