Flaman Bakan Crevits, Doğu Flaman’daki başörtüsü yasağını usul hatası nedeniyle iptal etti: “Karar Yeniden Gündeme Gelebilir”
Doğu Flaman Eyalet Meclisi’nin başörtüsü yasağı kararı, Flaman İçişleri Bakanı Hilde Crevits tarafından, “uyulması gereken prosedür ve danışma süreçlerinin eksikliği” nedeniyle iptal edildi. Ancak eyalet yönetimi, yeni öğretim yılı başlamadan önce yasağı yeniden uygulamaya kararlı. Karar, hukuk çevrelerinde ve toplumda yeni tartışmalar başlattı.
Flaman Bakan Crevits, Doğu Flaman’daki başörtüsü yasağını usul hatası nedeniyle iptal etti: “Karar Yeniden Gündeme Gelebilir”
Doğu Flaman Eyalet Meclisi’nin başörtüsü yasağı kararı, Flaman İçişleri Bakanı Hilde Crevits tarafından, “uyulması gereken prosedür ve danışma süreçlerinin eksikliği” nedeniyle iptal edildi. Ancak eyalet yönetimi, yeni öğretim yılı başlamadan önce yasağı yeniden uygulamaya kararlı. Karar, hukuk çevrelerinde ve toplumda yeni tartışmalar başlattı.
Arka Plan ve Kararın Detayları
Nisan sonunda alınan ve Doğu Flaman eyaletine bağlı okullarda başörtüsünü yasaklayan karar, geçtiğimiz haftalarda büyük yankı uyandırmıştı. Oylamada, N-VA ve CD&V’nin yanı sıra aşırı sağcı Vlaams Belang’ın desteğiyle yasa kabul edilmiş, koalisyon ortağı Vooruit ise çekimser kalarak krizin fitilini ateşlemişti. Sivil toplumun ve öğrenci velilerinin yoğun tepkisine rağmen karar uygulamaya hazırlanırken, iki ayrı şikâyet dilekçesi Bakan Hilde Crevits’in masasına ulaştı.
Bakanlık yaptığı inceleme sonucunda usul eksikliklerini tespit ederek şu gerekçeyle kararı iptal etti: “Eyalet yönetimi, karar sürecinde okul konseylerinden alınması gereken yazılı görüşleri zamanında meclis üyelerine ulaştırmamış. Karar, bu eksik belgelerle alınamaz. Danışma ve şeffaflık mekanizmaları işletilmeliydi.”
Hukuki Boyut: “Usul, İçeriğin Önüne Geçti”
Belçika’daki eğitim hukuku uzmanlarına göre, Crevits’in iptali içeriğe değil, tamamen usule dayanıyor. Avukat Els Vandersmissen, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede şöyle diyor: “Eyalet meclisi böyle bir yasak getirebilir, çünkü eğitim kurumlarının yönetiminde geniş yetkileri vardır. Ancak, özellikle eğitimde temel haklara müdahale söz konusu olduğunda, danışma ve bilgilendirme süreçleri eksiksiz yürütülmelidir. Bu bir hukuki zorunluluktur.”
Belçika’daki diğer bölgelerde de geçmişte benzer davalar yaşandı. Örneğin:
-
Antwerpen 2019: Bir okulun getirdiği başörtüsü yasağı, danışma eksikliği nedeniyle mahkemede iptal edilmişti.
-
Limburg 2021: Başörtüsüne izin veren bir karar, okul yönetimi prosedürü tam uyguladığı için Danıştay’dan onay almıştı.
Bu örnekler, Crevits’in kararının Belçika eğitim hukukundaki standartlarla uyumlu olduğunu gösteriyor.
Eyalet Yetkilileri: “Yasak İçerik Olarak Doğru, Yalnızca Usul Hatası Var”
Doğu Flaman Eyalet Meclisi’nin 1. Başkan Yardımcısı Kurt Moens (N-VA), iptalin ardından yaptığı açıklamada, kararın içeriğinin arkasında durduklarını vurguladı: “Tüm danışma organlarından olumlu görüş aldık. Sadece bir görüş olumsuzdu, ama bu bilgiyi sözlü ilettik. Yazılı olarak sunulmadığı için iptal edildi. Yeni öğretim yılı başlamadan önce yeniden meclise getirip yasak kararını alacağız.” Moens, gerekirse eyalet meclisini olağanüstü toplantıya çağıracaklarını ve prosedürü eksiksiz tamamlayacaklarını da belirtti.
Öğrenciler ve Velilerden Gelen Tepkiler
Başörtüsü yasağı, özellikle öğrenciler ve aileler arasında endişeye yol açmıştı. Gent’teki bir ortaokul öğrencisi olan Aylin S., kararın iptal edilmesini şöyle değerlendirdi: “Okulumda rahatça başörtüsü takabilmek için çok mücadele verdik. Yasağın iptali bizi rahatlattı ama yeniden uygulamaya koyacaklarsa yine aynı sıkıntıyı yaşayacağız.”
Bir veli olan Mehmet Y. ise karara tepki gösterdi: “Bu yasaklar, çocuklarımızın eğitim hakkını ellerinden almak demektir. Prosedürü düzelterek geri getireceklerse bu kabul edilemez.”
Siyasi Gerilimler Yeniden Alevlenebilir
Nisan ayındaki oylamada:
-
Vooruit çekimser kaldığı için N-VA’nın yasağı geçirmek için Vlaams Belang’a yaslanması, koalisyon ortakları arasında krize neden olmuştu.
-
N-VA yetkilileri, Vooruit’i “sözünde durmamakla” suçlamıştı.
Şimdi, Crevits’in iptal kararı sonrasında bu gerilimlerin yeniden gündeme gelmesi bekleniyor. Siyasi gözlemci Tom Verhoeven, şunları dile getirdi: “Başörtüsü tartışması, Flaman siyasetinde kimlik politikalarının en hassas noktalarından biri. Bu kararın iptali, koalisyon içinde yeni çatışmaları tetikleyebilir.”
Bundan Sonra Ne Olacak?
Eyalet yönetimi, eksik belgeleri tamamlamak için çalışma başlatacak.
Gerekirse Eylül’den önce olağanüstü bir meclis toplantısı yapılacak.
Yeni bir karar alınırsa, bu kez prosedürlere tam uyulması gerekiyor.
Sivil toplum örgütleri, yeni karara karşı mahkeme yoluna gitmeye hazırlanıyor.
Halil Uygun
