Sigara fiyatları yükseliyor, kaçak tüketim artıyor: Belçika hazineyi kaybediyor
Belçika'nın yüksek sigara vergileri, kaçak sigara ticaretinin artmasına yol açtı. 2024'te yurtdışından gelen sigaraların oranı hızla yükseldi.
Sigara fiyatları yükseliyor, kaçak tüketim artıyor: Belçika hazineyi kaybediyor
Belçika'nın yüksek sigara vergileri, kaçak sigara ticaretinin artmasına yol açtı. 2024'te yurtdışından gelen sigaraların oranı hızla yükseldi.
Belçika Hazineyi Milyarlarca Euro Kaybediyor: Sigara Paketlerinin Üçte Birinden Fazlası Yurtdışından Geliyor
Belçikalılar, giderek daha fazla yurtdışından gelen sigaraları tüketiyor ve bu sigaralardan devletin kasasına tek bir kuruş bile girmiyor. Yapılan bir araştırmaya göre, 2024’ün son çeyreğinde tüketilen sigaraların yüzde 34,5’i yurtdışından geldi. 2024’ün başında bu oran yüzde 25,6 seviyesindeydi.
Belçika’da satılan her sigara paketinin yaklaşık yüzde 85’i vergilere gidiyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, ülkede yetişkin nüfusunun dörtte biri hala sigara içiyor. Bu oran düşüş gösterse de, Belçika'nın komşu ülkelerine kıyasla azalmış değil. Buna rağmen devlet, sigara vergilerinden yılda 3 milyar eurodan fazla gelir elde ediyor. Ancak bu rakam, yasa dışı sigara ticareti nedeniyle çok daha yüksek olabilirdi.
Yükselen Fiyatlar, Kaçak Sigara Tüketimini Artırıyor
Belçika, Avrupa’daki en yüksek sigara fiyatlarına ve vergilerine sahip ülkelerden biri. Sürekli artan sigara fiyatları nedeniyle tiryakiler, daha ucuz alternatifler aramaya başladı. Belçika-Lüksemburg Sigara Üreticileri Federasyonu (Cimabel), yurtdışından gelen daha ucuz sigaraların Belçika pazarında giderek daha fazla rağbet gördüğünü belirtiyor.
Bu durum sadece Belçika’ya özgü değil. Hollanda’da 2024’ün son çeyreğinde satılan sigaraların yüzde 44’ü yurtdışından geldi. Her iki ülkede de en fazla sigara Bulgaristan’dan ithal ediliyor. Bunu Lüksemburg, Türkiye ve Arnavutluk takip ediyor.
Fiyat Farkları
Bu ülkelerdeki fiyat farkı oldukça büyük:
- Belçika: 12,50 euro
- Hollanda: 11 euro
- Lüksemburg: 6 euro
- Bulgaristan, Türkiye ve Arnavutluk: 2-3 euro
Bu fiyat farkı, sigara kaçakçılığını cazip hale getiriyor.
Kaçak Sigara Oranı Hızla Artıyor
Yapılan Empty Pack Survey adlı araştırmaya göre, Belçika’da kaçak sigara tüketimi 2023’ün son çeyreğinde yüzde 18,1 seviyesindeyken, 2024’ün ikinci çeyreğinde yüzde 25,6’ya, son çeyrekte ise yüzde 34,5’e yükseldi.
Araştırma, WSPM Group tarafından gerçekleştiriliyor. Bu grup, Avrupa'nın farklı şehirlerinde yere atılmış sigara paketlerini toplayarak, kaç tanesinin yurtdışından geldiğini analiz ediyor. Bu sayede yasa dışı sigara ticaretine dair bir fikir ediniliyor.
Toplanan sigara paketlerinin yüzde 1’inin sahte olduğu ve Belçika’daki yasa dışı fabrikalarda üretildiği tahmin ediliyor. 2024 yılında Belçika polisi ve gümrük yetkilileri, 13 yasa dışı sigara fabrikasını ortaya çıkardı. Bu, şimdiye kadar kaydedilen en yüksek rakam olarak açıklandı.
Organize Kaçakçılık Artıyor
Kaçak sigara ticaretinin büyük bir kısmı, iyi organize olmuş suç çeteleri tarafından yürütülüyor. Bu gruplar, düşük vergili ülkelerden büyük miktarlarda sigara getirerek, Belçika’da vergi ödemeden yüksek karlarla satıyor. Gümrük yetkilileri, bu sigaraların Belçika vergi bandrolü taşımadığını ve yasa dışı şekilde dağıtıldığını belirtiyor.
Ancak tüm yurtdışından gelen sigaralar yasa dışı değil. Gümrük yetkilileri, bazı sigaraların turistler tarafından Belçika’ya getirildiğini veya Belçikalıların yurtdışından sigara satın aldığını belirtiyor. Ancak yapılan araştırmalar, piyasadaki kaçak sigaraların büyük çoğunluğunun kaçakçılar tarafından ülkeye sokulduğunu gösteriyor.
Tütün Politikalarının Yenilenmesi Gerekiyor
Tütün devi Philip Morris International’dan Ellen Boydens, sigara kaçakçılığındaki artışın, Belçika’nın tütün politikalarının modernize edilmesi gerektiğini gösterdiğini savunuyor:
"Tüketicinin davranışları ve ihtiyaçları göz önüne alınmalı. Yüksek vergiler, sigara içenleri caydırmıyor. Sadece onları kaçak piyasaya yönlendiriyor. Böylece devlet, vergi gelirlerini kaybederken, tüketiciler de daha ucuz ve denetimsiz ürünlere yöneliyor."
Belçika hükümeti, kaçakçılıkla mücadele için yeni önlemler almayı planlıyor. Ancak sigara fiyatlarındaki yükseliş devam ettikçe, yasa dışı tütün ticaretinin de artmaya devam etmesi bekleniyor.
Halil Uygun
