Belçika, cezaevindeki enterne sorununu yeniden gündeme getiriyor: Avrupa’dan uyarı
Belçika'da enterne cezaevlerindeki sayının altı yıl içinde iki katına çıkması, Avrupa Konseyi’nin kaygılarına yol açtı. Uzmanlar, psikiyatrik sorunları olan suçluların hapishaneye yerleştirilmemesi gerektiğini savunuyor.
Belçika, cezaevindeki enterne sorununu yeniden gündeme getiriyor: Avrupa’dan uyarı
Belçika'da enterne cezaevlerindeki sayının altı yıl içinde iki katına çıkması, Avrupa Konseyi’nin kaygılarına yol açtı. Uzmanlar, psikiyatrik sorunları olan suçluların hapishaneye yerleştirilmemesi gerektiğini savunuyor.
Belçika, Enterne Cezaevlerindeki Artış Nedeniyle Avrupa’dan Uyarı Alıyor
Belçika, cezaevlerindeki enterne sayısının yeniden artması nedeniyle Avrupa'dan uyarı alıyor. Ülkedeki enterne cezaevlerinde şu an 1.009 kişi bulunuyor, bu sayı altı yıl önceye göre iki kat artmış durumda. Avrupa Konseyi, Belçika'da enterne statüsüne sahip hükümlülerin sayısının arttığını ve bu durumun uluslararası yükümlülüklere aykırı olabileceğini belirtiyor.
Enterne, suç işlemiş ancak aynı zamanda ciddi psikiyatrik sorunları olan bireyler için verilen bir statüdür. Belçika, böyle kişileri normal hapishanelere yerleştirmek yerine, onları tedavi için özel merkezlere yönlendirmeye çalıştı. Ancak, mevcut sistemde hala ciddi sorunlar yaşanmakta.
Geçmişteki Sorunlar ve Yapılan Yatırımlar
2014 yılında Belçika hapishanelerinde 1.088 enterne tutuklu bulunuyordu. Bu durum, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından defalarca eleştirilmiş ve mahkûm edilmişti. Bunun üzerine Belçika hükümeti, adli psikiyatri merkezleri (FPC) inşa etmeye karar verdi. İlk FPC 2014 yılında Ghent'te açılırken, ikincisi 2017 yılında Anvers'te faaliyete geçti.
FPC’ler, güvenliğin bir hapishaneye kıyasla daha düşük olabileceği, ancak tedavi süreci devam eden kişilerin daha fazla özgürlük kazandığı, özel merkezlerdir. Bu iki FPC, enterne tutukluların sayısını yarı yarıya düşürmeyi başardı. 2018'de, enterne cezaevlerinde 529 kişi bulunuyordu.
Enterne Cezaevlerinde Sayının Artışı ve Avrupa Konseyi’nin Endişesi
Ancak, Aralık 2024 itibarıyla enterne cezaevlerinde bulunan kişi sayısı yeniden 1.009’a, yani on yıl önceki seviyeye ulaşmış durumda. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Belçika’yı bu yapısal sorunu çözmeye çağırıyor. Komite, Belçika'nın uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesi ve enterne tutuklular için mevcut FPC'lerle karşılaştırılabilecek "harici yerlerin" sayısını artırması gerektiğini belirtiyor.
Geciken Çözümler ve Yerel Dirençler
Bu çözüm kolay olmayacak gibi görünüyor. Wallonia bölgesinde iki yeni FPC ve Aalst'ta ek bir FPC inşa edilmesi planlanıyordu. Ancak, bu projeler yerel halk ve yetkililer tarafından yapılan protestolar nedeniyle sürekli erteleniyor. Bu durum, sorunun çözülmesini daha da zorlaştırıyor.
Uluslararası Tepkiler ve İnsan Hakları Kuruluşlarının İtirazları
Ekim ayında, Belçika'daki Cezaevi Sistemi Merkezi Denetleme Kurulu, Federal İnsan Hakları Enstitüsü ve Unia (Federal İnsan Hakları Kurumu), Avrupa Konseyi’ne durumu tekrar ilettiler. Kuruluşlar, enterne cezaevlerindeki artışa son verilmesi gerektiğini ve özellikle psikiyatrik sorunları olan suçluların uygun tedaviye yönlendirilmesinin önemine dikkat çektiler.
Â
ENTERNE TERÄ°MÄ°
"Enterne" terimi, özellikle Belçika'da ve bazı Avrupa ülkelerinde, suç işlemiş ancak psikiyatrik sorunları olan bireyleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu kişiler, normal hapishanelerde tutulmak yerine, adli psikiyatri merkezlerinde tedavi edilmeleri gereken bireylerdir. Yani enterne, suç işlemiş fakat ruhsal sağlık sorunları bulunan kişileri ifade eder.
Bu kişiler, cezaevindeki diğer mahkûmlardan farklı olarak, tıbbi ve psikolojik müdahaleye ihtiyaç duyan, tedavi süreci içinde olan bireylerdir. Enterne statüsü, genellikle suçlunun cezai sorumluluğu ile psikiyatrik durumu arasındaki ilişkiyi dikkate alarak verilir.
Halil Uygun
