8 Yaşındaki Berrin'i sadece kök hücre bağışı kurtarabilir
Zonhoven'da yaşayan sekiz yaşındaki Berrin'in hayat kurtarıcı bir kök hücre nakline ihtiyacı var. Ancak Türk kökenli olması, uygun bir donör bulmayı zorlaştırıyor. Kızıl Haç, bu nedenle farklı etnik gruplardan kök hücre bağışçılarını kayıt olmaya çağırıyor.
8 Yaşındaki Berrin'i sadece kök hücre bağışı kurtarabilir
Zonhoven'da yaşayan sekiz yaşındaki Berrin'in hayat kurtarıcı bir kök hücre nakline ihtiyacı var. Ancak Türk kökenli olması, uygun bir donör bulmayı zorlaştırıyor. Kızıl Haç, bu nedenle farklı etnik gruplardan kök hücre bağışçılarını kayıt olmaya çağırıyor.
Berrin, iki yaşındayken kreşte bilincini kaybetti. Annesi Derya Poyraz, “Önce lösemi olduğu düşünüldü, ancak yapılan testler sonucunda bir kan hastalığı olduğu ve hemoglobinin düzgün üretilmediği ortaya çıktı,” dedi. Uzun yıllar boyunca hastalık kontrol altındaydı ancak geçen yıl durumu kötüleşti. 28 Şubat 2024'te beyin enfarktüsü geçirdi ve yürüyemez hale geldi. Doktorlar, ona nadir görülen moyamoya hastalığı teşhisi koydu. Bu hastalık, beyindeki kan damarlarının daralmasına ve zamanla felç riskinin artmasına neden oluyor.
Berrin, felç geçirme riskini azaltmak için acilen ameliyat edildi. Ancak ameliyat sonrası tekrar felç geçirerek konuşma yetisini ve el fonksiyonlarını kaybetti. Fizik tedavi sayesinde toparlansa da risk hala devam ediyor. Kendisini sadece tam uyumlu bir kök hücre nakli kurtarabilir. Ailesinden uyum oranı yeterli değil: Ebeveynleriyle yüzde 50, erkek kardeşiyle yüzde 40 uyum mevcut. Gerçekten yüzde 100 uyumlu bir donöre ihtiyacı var.
Neden Uygun Donör Bulmak Zor?
Kök hücre bağışçısı bulma süreci oldukça karmaşıktır. Doktorlar öncelikle aile içinde bir eşleşme arar, ancak bunun gerçekleşme olasılığı 4'te 1'dir. Aile dışında ise bu oran 50.000'de 1'e düşer.
Kızıl Haç'tan Vincent Verbeecke, kök hücre donör sisteminin genetik çeşitlilik nedeniyle karmaşık olduğunu belirtiyor:
- Kafkas kökenli bireylerin küresel veri tabanında bir eşleşme bulma şansı yüzde 96
- Farklı etnik kökene sahip bireylerin eşleşme bulma şansı yüzde 66
Bu, dünya genelinde daha fazla etnik çeşitliliğe sahip bağışçılara duyulan ihtiyacı ortaya koyuyor. Flandre'de her yıl 3.000 yeni bağışçı kaydediliyor, ancak bunların yüzde 95’i Kafkas kökenli, sadece yüzde 5’i farklı kökenlerden geliyor. Türk, Afrikalı veya karışık kökenli donörlerde ciddi eksiklik var. Belçika'daki kök hücre bağışçılarının yalnızca yüzde 3’ü Türk, Kuzey veya Orta Afrika kökenli. Bu oranlar, bu köklere sahip hastaların üçte birine yardım edilemeyeceği anlamına geliyor. Berrin için de durum böyle.
Kök Hücre Bağışçısı Olmanın Önemi
Vincent Verbeecke, “Kök hücre bağışında bulunarak gerçekten hayat kurtarabilirsiniz” diyerek çağrıda bulunuyor. Kızıl Haç, özellikle Türk kökenli bağışçıları başvurmaya teşvik ediyor. Bağış süreci ağrılı değil ve artık kemik iliği ponksiyonu gerekmiyor; kan alma yöntemiyle gerçekleştiriliyor.
Bağışçı Nasıl Olunur?
- 18 ila 40 yaş arasındaysanız, Stemceldonor.be üzerinden kayıt yaptırabilirsiniz.
- Uygun bulunursanız, bir doktor kontrolünden geçerek kan örneği verirsiniz.
- Küresel veri tabanına kaydedilirsiniz.
- Eşleşme bulunursa, bağış süreci başlar.
- İşlem, kök hücreleri ayırarak kanı vücuda geri göndermeyi içerir ve yaklaşık 4 saat sürer.
Bağışçılar 60 yaşına geldiklerinde otomatik olarak kayıttan çıkarılır. Ancak bağışçı olma şansı düşük: Geçen yıl yalnızca 30 Belçikalı, bir önceki yıl ise 37 Belçikalı kök hücre bağışında bulundu.
Bu çağrı büyük ilgi gördü: Cumartesi günü itibariyle 900 yeni donör kaydedildi ve bunların 600’ü etnik çeşitlilik gösteriyor. Kök hücre bağışçısı olmak için atılan her adım, Berrin gibi çocukların hayatını kurtarma umudu taşıyor.
Halil Uygun
