İspanya’da AB dışı yabancılara konut vergisi planı gündemde
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, AB dışı ülkelerden konut alacak yabancılara yüzde 100 vergi uygulamasını gündeme taşıdı. Hükümet, kısa vadeli turistik kiralamalara da ağır bir vergi artışı getirmeyi planlıyor. Muhalefetse bu hamleyi yabancı düşmanlığı olarak eleştiriyor ve “Sorun, konut eksikliği” diyor.
İspanya’da AB dışı yabancılara konut vergisi planı gündemde
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, AB dışı ülkelerden konut alacak yabancılara yüzde 100 vergi uygulamasını gündeme taşıdı. Hükümet, kısa vadeli turistik kiralamalara da ağır bir vergi artışı getirmeyi planlıyor. Muhalefetse bu hamleyi yabancı düşmanlığı olarak eleştiriyor ve “Sorun, konut eksikliği” diyor.
Konut Piyasasında Derinleşen Sorunlar
İspanya’da uygun fiyata konut bulmak giderek zorlaşıyor. Büyük şehirlerde metrekare fiyatları 7.000 avroyu aşarken, nüfusun önemli bir kısmı kira veya satın alma seçeneklerinin erişilemez hâle geldiğinden şikâyetçi. Yaklaşık her üç kişiden biri, Avrupa ortalamasının üç katına ulaşan bu konut krizi nedeniyle barınma sorunu yaşadığını belirtiyor.
Öte yandan, İspanya turizm ve emlak yatırımı açısından yabancılar için her geçen yıl daha cazip hâle geliyor. 2024’te 94 milyon turist ağırlayan ülke, bu sayıyla yeni bir rekora imza attı. Turistlerin bir kısmı, yazlık veya kiraya vermek amacıyla her yıl 60.000 ila 90.000 arasında gayrimenkul satın alıyor; bu da zaten yüksek olan fiyatları daha da yukarı çekiyor.
AB Dışından Alıcılara Yüzde 100 Vergi Gelebilir
Başbakan Pedro Sánchez liderliğindeki hükümet, konut piyasasındaki sorunlara çözüm bulmak için yeni bir eylem planı hazırladı. Bu plan kapsamında, AB dışından ev satın alan yabancılara yüzde 100 vergi uygulanması hedefleniyor. Böylece “İspanya’da ucuza yazlık kapmak” algısının önüne geçmek amaçlanıyor.
Ayrıca turistlere kısa süreli kiraya veren ev sahiplerine de yüksek bir vergi artışı öngörülüyor. Yeni düzenlemeyle bu tür kiralık daireler, şirketlerle aynı vergi oranına tabi tutulacak. Ancak boş durumdaki konutlarını makul fiyatlarla ve uzun vadeli kiraya veren mülk sahipleri için istisna uygulanacağı ifade ediliyor.
Uzman: “İlk Adım Ama Yeterli Değil”
Madrid Üniversitesi Çalışma Ekonomisi Profesörü Marcel Jansen, hükümetin yeni düzenlemelerini doğru yönde atılmış bir adım olarak görüyor ancak bunun tek başına sorunu çözmeyeceğini vurguluyor. İspanyol emlak platformu Fotocasia verilerine göre, ülkede satılan evlerin yalnızca yüzde 2’si AB dışı yabancılara gidiyor. 2023’te 27.000 mülk, AB dışından gelen yatırımcılar tarafından satın alınmış ve bu alımların çoğu ticari amaç taşıyor. Jansen, “Asıl mesele, İspanya’da sosyal kiralık konut modelinin olmaması” diyor. Bazı projeler yapılsa da 10 yıl sonra bunlar piyasa koşullarına dahil edildiğinden, düşük gelirli kişilerin uygun fiyatlı kiralık ev bulması iyice zorlaşıyor. Başbakan Sánchez’in açıkladığı büyük ölçekli sosyal konut projeleri ise yavaş ilerliyor ve sonuçlarının görülmesi en az on yılı bulacak.
Muhalefetten Sert Tepki
Muhalefet partileri, özellikle Halk Partisi (Partido Popular - PP), bu düzenlemelerin “yabancı düşmanı” bir yaklaşım olduğunu savunuyor. PP sözcüsü Luis de la Matta, “Sorun, insanların İspanya’da ev almak istemesi değil; yeterli konut olmaması” diyerek hükümeti eleştirdi. Endülüs, Valensiya, Kanarya Adaları ve Balear Adaları gibi Britanyalı ve Latin Amerikalı yatırımcıların en çok ilgi gösterdiği bölgeler, PP yönetiminde bulunuyor. Daha önce de Sánchez, bu bölgelerdeki konut piyasasını düzenlemek istemiş ancak bölgesel yönetimlerin engeliyle karşılaşmıştı.
Şimdi ise Başbakan, yeni önlemler paketini bölgesel yetkiyi devre dışı bırakacak biçimde hazırlamaya çalışıyor. Muhalefet cephesi ise bu yöntemin adil olmadığını ileri sürüyor. Onlara göre, AB dışından gelen alıcılar zaten İspanyolların pek ilgi göstermediği pahalı veya turistik bölgelerdeki mülkleri satın alıyor; esas sorunsa “uygun fiyatlı konut sayısının yetersizliği.”
Halil Uygun
