Gent Belediyesi, İsrail şirketleriyle çalışarak kendi boykot politikasını ihlal etti
2023’te aldığı boykot kararıyla insan haklarına duyarlı yerel yönetim örneği olarak gösterilen Gent Belediyesi, ortaya çıkan belgelerle büyük bir tartışmanın merkezine oturdu. Apache araştırması ve PVDA’nın girişimleri, belediyenin hâlâ İsrail’in işgal politikalarıyla bağlantılı üç şirketle sözleşme yürüttüğünü ortaya koydu.
Gent Belediyesi, İsrail şirketleriyle çalışarak kendi boykot politikasını ihlal etti
2023’te aldığı boykot kararıyla insan haklarına duyarlı yerel yönetim örneği olarak gösterilen Gent Belediyesi, ortaya çıkan belgelerle büyük bir tartışmanın merkezine oturdu. Apache araştırması ve PVDA’nın girişimleri, belediyenin hâlâ İsrail’in işgal politikalarıyla bağlantılı üç şirketle sözleşme yürüttüğünü ortaya koydu.
Olayın Arka Planı
Belçika’nın Flaman bölgesindeki Gent Belediyesi, 27 Kasım 2023’te aldığı boykot kararı ile dikkat çekmişti. Belediye meclisi, PVDA (İşçi Partisi) ve sivil toplumun yoğun baskısıyla, “Filistin’in işgalinden ve abluka politikasından kâr eden İsrail şirketleriyle çalışmama” yönünde karar almıştı. Bu karar 7 Mart 2024’te resmî bir satın alma politikasına dönüştürülerek ülke çapında bir ilk olarak kayda geçmişti. Ancak Apache haber sitesinin yayımladığı belgeler ve PVDA’nın yaptığı araştırmalar, bu politikanın kâğıt üzerinde kaldığını gösterdi. Gent Belediyesi’nin, boykot kararına rağmen Cellebrite, BriefCam ve Radwin adlı üç İsrail şirketiyle hâlâ aktif sözleşmeleri olduğu ortaya çıktı.
Başlıca Bulgular ve Rakamlar
-
Cellebrite, BriefCam ve Radwin şirketleriyle yürütülen sözleşmeler sürüyor.
-
Bu şirketler, İsrail’in Gazze ve Doğu Kudüs’teki askeri operasyonlarında kullanılan teknolojiler sağlıyor.
-
Gent’in bu şirketlere bugüne kadar toplam 1.185.352 euro ödediği belirlendi.
-
Sözleşmelerin son yenileme tarihi ise 25 Mart 2025 olarak görünüyor.
|
Şirket |
Sağlanan Teknoloji |
Gent’e Fatura (€) |
|---|---|---|
|
Cellebrite |
Telefon kırma yazılımı |
Açıklanmadı |
|
BriefCam |
Video analiz yazılımı |
Açıklanmadı |
|
Radwin |
LEZ kablosuz ağ teknolojisi |
Açıklanmadı |
|
Toplam |
– |
1.185.352 € |
İhlalin Boyutu ve Tepkiler
Koalisyondaki Vooruit–Groen–Open VLD ortaklığı (2024’e kadar CD&V de vardı), boykot kararını uygulamak yerine bu şirketlerle sözleşmelerin devam etmesine göz yumdu.
Bu durum, insan hakları savunucularında ve PVDA’da büyük bir öfkeye yol açtı.
PVDA’lı Meclis Üyesi Julie Steendam, sert açıklamalarda bulundu: “Bu teknoloji, Filistinlilerin baskı altına alınması ve etnik temizliğiyle geliştirildi. Bu şirketlerle iş birliğini çoktan bitirmiş olmamız gerekirdi. Ama soykırım sürerken bile sözleşmeler defalarca yenilendi.”
Steendam, meclise sunduğu yeni karar tasarısıyla sözleşmelerin derhal iptal edilmesini talep etti: “Gent yönetimi, halkını ve burada güvenlik arayan Filistinlileri aylarca boş sözlerle oyaladı. Güveni yeniden kazanmak istiyorlarsa bu sözleşmelere hemen son vermeliler.”
İnsan Hakları Boyutu
Cellebrite: Bilgisayar ve telefonları kırabilen, otoriter rejimlerin gazetecilere ve muhaliflere karşı kullandığı yazılımlar üretiyor.
BriefCam: Doğu Kudüs’te yerleşimcilerin güvenliği için kullanılan video analiz teknolojileri sağlıyor.
Radwin: İsrail ordusu ve polisinin altyapı ağlarında, sınır güvenliğinde ve drone sistemlerinde aktif rol alıyor.
Rad-Bynet Grubu, 2014 Gazze saldırısındaki katkıları nedeniyle İsrail Savunma Bakanlığı’ndan ödül almıştı. İnsan hakları örgütleri bu firmaların, Filistin’deki hak ihlalleriyle doğrudan bağlantılı olduğunu vurguluyor.
Gent Yönetiminin Açıklaması
Gent yönetimi, sözleşmelerin varlığını doğrularken henüz fesih yönünde bir adım atmadı. Yapılan kısa açıklamada: “Yeni satın alma politikalarına uyum sürecindeyiz, sözleşmeler gözden geçiriliyor.” denildi. Ancak bu açıklama, PVDA ve insan hakları aktivistlerini tatmin etmedi. Kentte düzenlenen bazı toplantılarda, “boykotun sembolik değil, gerçek olması gerektiği” vurgulandı.
Sıradaki Adımlar
-
PVDA’nın meclise sunduğu karar tasarısı önümüzdeki belediye meclisi oturumunda görüşülecek.
-
Gent yönetimi, sözleşmelerin feshedilip edilmeyeceğine dair kapsamlı bir rapor hazırlamak zorunda.
-
İnsan hakları örgütleri ve aktivistler, kamuoyu baskısını artırmak için eylemler planlıyor.
Gent Belediyesi’nin aldığı boykot kararı, Belçika’da etik satın alma politikaları açısından örnek gösterilmişti. Ancak ortaya çıkan belgeler, alınan kararların uygulamada ne kadar kırılgan olduğunu gösterdi. Toplamı 1 milyon euroyu aşan sözleşmeler, sadece Gent’in değil, Avrupa’daki tüm yerel yönetimlerin etik sorumluluklarını yeniden sorgulamasına yol açıyor.
Halil Uygun
