Belçika'da süpermarkette İsrail boykotu çağrısı: "Bu ürün soykırımı finanse ediyor"
Anvers’in Deurne semtindeki bir Colruyt süpermarketinde, üzerinde "Bu ürün soykırımı finanse ediyor" yazılı BDS destekli etiketler yapıştırıldı. İsrail'e ekonomik yaptırım çağrısı içeren etiketlerin kim tarafından yapıştırıldığı bilinmezken, Colruyt market zinciri suç duyurusunda bulunmadı. Eylemin arkasında "Endişeli Vatandaşlar" adlı anonim bir grup olduğu tahmin ediliyor.
Belçika'da süpermarkette İsrail boykotu çağrısı: "Bu ürün soykırımı finanse ediyor"
Anvers’in Deurne semtindeki bir Colruyt süpermarketinde, üzerinde "Bu ürün soykırımı finanse ediyor" yazılı BDS destekli etiketler yapıştırıldı. İsrail'e ekonomik yaptırım çağrısı içeren etiketlerin kim tarafından yapıştırıldığı bilinmezken, Colruyt market zinciri suç duyurusunda bulunmadı. Eylemin arkasında "Endişeli Vatandaşlar" adlı anonim bir grup olduğu tahmin ediliyor.
Belçika'nın Anvers kentinin Deurne bölgesindeki bir Colruyt süpermarketinde alışveriş yapan müşteriler ve market çalışanları, raflardaki bazı ürünlerin üzerinde dikkat çekici bir etiketle karşılaştı. Etiketlerde, İngilizce olarak “This item funds genocide” (Bu ürün soykırımı finanse ediyor) ifadesi yer alıyor ve İsrail’e karşı uluslararası boykot hareketi olan BDS (Boycott, Divestment and Sanctions) platformuna atıfta bulunuluyordu. Etiketlenen ürünlerin İsrail menşeli ya da İsrail ile bağlantılı markalara ait olduğu bildirildi. Etkinin, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonları ve sivil kayıplara ilişkin uluslararası tepkilerle bağlantılı olduğu düşünülüyor.
Market zinciri şikayetçi olmadı
Colruyt marketler zinciri, yaşanan olaya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, raflardaki ürünlere zarar verilmediğini ve herhangi bir şikayette bulunulmayacağını belirtti: “Gaza-İsrail konusundaki hassasiyeti anlıyoruz. Bazı kuruluşlar belirli ürün ve markaları hedef alarak bu konudaki memnuniyetsizliklerini ifade ediyor. Ancak bu eylem marketimizin bilgisi dışında gerçekleşmiştir.” Şirket, ürün temininde hem ulusal hem de uluslararası kurallara uyulduğunu vurguladı.
BDS hareketi nedir?
BDS hareketi, İsrail’in Filistin topraklarındaki insan hakları ihlallerine karşı ekonomik, kültürel ve akademik boykot çağrısında bulunan uluslararası bir kampanyadır. 2005 yılında Filistinli sivil toplum kuruluşları tarafından başlatılan bu hareket, İsrail’in Filistin halkına yönelik politikalarını “apartheid” olarak nitelendirerek uluslararası kamuoyunun yaptırım uygulamasını talep ediyor.
Eylemin arkasında kim var?
Colruyt tarafından yapılan açıklamada etiketleme eylemini kimin gerçekleştirdiği net olarak bilinmiyor. Ancak geçtiğimiz hafta “Bezorgde Burgers” (Endişeli Vatandaşlar) adını kullanan anonim bir grup, VRT NWS’e gönderdiği bir e-postada, farklı şehirlerde de benzer eylemler gerçekleştirdiklerini duyurmuştu. Bu şehirler arasında Brugge, Gent, Mechelen, Antwerpen ve Limburg da yer alıyor. Söz konusu grup, mesajında Birleşmiş Milletler’in Gazze raporuna da atıfta bulunarak, “İsrail'in Filistinlilere karşı işlediği soykırım, sömürüye dayalı bir işgal sistemi ve kâr düzeni ile sürdürülüyor,” ifadelerine yer verdi. “Süpermarketler, İsrail yerleşimlerinden gelen ürünleri satarak bu işgali dolaylı olarak destekliyor. Tüketiciler her alışverişte bir tercih yapar ve bu tercih bir fark oluşturabilir.”
Yasal ve siyasi yankılar
Belçika'da ifade özgürlüğü anayasal bir hak olsa da, mağazalarda izinsiz müdahalelerde bulunmak yasal yaptırımlara yol açabilir. Şimdilik Colruyt suç duyurusunda bulunmasa da, benzer eylemlerin yaygınlaşması durumunda yasal ve siyasi tepkilerin artabileceği değerlendiriliyor.
Halil Uygun