Belçika sendikaları, işsizlik reformunu Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı: "Sosyal güvenliğin temeline saldırı"
Belçika'nın üç büyük sendikası ABVV, ACV ve ACLVB, "Arizona koalisyonu" olarak bilinen federal hükümetin işsizlik ödeneğini süreyle sınırlandıran reformuna karşı Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Sendikalar, reformun "sosyal güvenlik sistemine görülmemiş bir saldırı" olduğunu belirterek, iptalini ve yürürlüğünün askıya alınmasını talep etti.
Belçika sendikaları, işsizlik reformunu Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı: "Sosyal güvenliğin temeline saldırı"
Belçika'nın üç büyük sendikası ABVV, ACV ve ACLVB, "Arizona koalisyonu" olarak bilinen federal hükümetin işsizlik ödeneğini süreyle sınırlandıran reformuna karşı Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Sendikalar, reformun "sosyal güvenlik sistemine görülmemiş bir saldırı" olduğunu belirterek, iptalini ve yürürlüğünün askıya alınmasını talep etti.
Sendikaların hukuki girişimine, Yoksullukla Mücadele Ağı, Belçika İnsan Hakları Birliği ve Aileler Birliği gibi sivil toplum kuruluşları da ortak dava açarak destek verdi . Başvuru sahipleri, reformun en kırılgan grupların haklarını ciddi şekilde zedeleyeceğini ve on binlerce insanı yoksulluğa sürükleyeceğini savunuyor .
Reformun Getirdiği Temel Değişiklikler
"Arizona reformu" olarak bilinen ve 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girmesi planlanan düzenleme, işsizlik sisteminde köklü değişiklikler öngörüyor. Mecliste kabul edilen yasaya göre, işsizlik maaşı alma süresi belirli bir zaman dilimiyle sınırlandırılıyor ve başvuru için son üç yılda en az bir yıl çalışma şartı getiriliyor . Reform kapsamında, 20 yıldan fazla süredir işsizlik maaşı alan yaklaşık 10.700 kişinin ödeneği kesilecek . Ayrıca, iş hayatına hiç girmemiş 18.100 gencin "geçiş ödeneği" desteği de sona erecek .
Sendikalar ve STK'ler: "Anayasal İhlal Söz Konusu"
İtirazın hukuki gerekçesi, reformun Belçika Anayasası'nın temel ilkeleriyle çeliştiği iddiasına dayanıyor. Sendikalar, düzenlemenin özellikle güvenilirlik ilkesi, insanca yaşam hakkı ve eşitlik ile ayrımcılık yapmama prensibini ihlal ettiğini öne sürüyor . Sendikalar, reformun iş piyasasına uzak işsizlerin sistemden dışlanmasına yol açarak, toplumsal eşitsizlikleri ve ailelerin kırılganlığını artıracağını savunuyor .
Yerel Yardım Merkezleri (OCMW) Alarmda: 25 Bin Yeni Başvuru Bekleniyor
Reformun pratikteki en somut etkilerinden biri, yerel sosyal yardım merkezleri (OCMW) üzerinde oluşturduğu baskı. Brüksel OCMW Federasyonu Başkanı Sébastien Lepoivre, yalnızca başkentte 15 ila 25 bin arasında yeni sosyal yardım başvurusu beklediklerini açıkladı . Lepoivre, "Hazırlıksızız, federal destek yetersiz. Bu yükün altından tek başımıza kalkamayız" diyerek acil finansal destek çağrısı yaptı . Bu durum, OCMW'ler üzerindeki mali ve personel yükünü kritik seviyelere taşıyabilir.
Kitlesel Protestolar ve Siyasi Arka Plan
Sendikaların hukuki mücadelesi, toplumsal tepkinin sadece bir yansıması. "Arizona Hükümeti"nin kemer sıkma politikalarına karşı, üç büyük sendikanın çağrısıyla başkent Brüksel sokaklarında on binlerce kişi protesto gösterisi düzenledi . Bu koalisyon, 2024 seçimlerinden sekiz ay sonra, 3 Şubat 2025'te Başbakan Bart De Wever liderliğinde kurulmuştu . Reform, koalisyonun "Süper Not" adını verdiği ve bütçe açığını kapatmayı hedefleyen sosyo-ekonomik paketin bir parçasını oluşturuyor .
Anayasa Mahkemesi'nin vereceği karar, sadece bir yasanın akıbetini değil, aynı zamanda on binlerce vatandaşın sosyal güvenliğini ve Belçika'nın sosyal devlet anlayışının geleceğini de belirleyecek.
Halil Uygun
