2030 Hedefi: Flaman Bölgesi'nde tüm kiralık konutlar sertifikalı olacak
Flaman Bölgesi’nde kiralık konutlarda büyük dönüşüm: 2030’dan itibaren tüm evler “Uygunluk Belgesi” zorunluluğuna girecek
2030 Hedefi: Flaman Bölgesi'nde tüm kiralık konutlar sertifikalı olacak
Flaman Bölgesi’nde kiralık konutlarda büyük dönüşüm: 2030’dan itibaren tüm evler “Uygunluk Belgesi” zorunluluğuna girecek
Yeni sistemle tüm kiralık konutlar sağlık, güvenlik ve konfor kriterlerine göre denetlenecek; uzmanlar kira fiyatları ve yoksul kiracılar üzerindeki etkiler konusunda uyarıyor
Flaman Bölgesi, kiralık konutlarda yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla kapsamlı ve zorunlu bir denetim sistemini yürürlüğe hazırlıyor. 2030’dan itibaren bölgedeki tüm kiralık evler, sağlık, güvenlik ve konfor standartlarına göre incelenecek. Denetimi geçen konutlara “uygunluk belgesi” verilirken, eksikleri olanlar “uygun değil” veya “oturulamaz” olarak sınıflandırılacak. Düzenleme kiracı haklarını güçlendirmeyi amaçlarken, konut piyasasında fiyatların yükselmesi ve dezavantajlı kiracıların daha da zor duruma düşmesi olasılığı tartışma konusu oldu.
Yeni Sistemin Ana Hatları
Flaman yönetimi, kiralık konut kalitesini artırmayı hedefleyen sistemi kademeli bir geçişle hayata geçirmeyi planlıyor. Düzenlemenin çerçevesi şöyle:
|
Unsur |
Açıklama |
|
Yürürlük Tarihi |
2030 (Kademeli geçiş) |
|
Kapsam |
Flaman Bölgesi’ndeki tüm kiralık konutlar |
|
Denetim Odağı |
Güvenlik, sağlık ve konfor standartları (Konut Kodeksi) |
|
Denetim Sonuçları |
“Uygunluk Belgesi”, “Uygun Değil” Raporu, “Oturulamaz” Raporu |
|
Cezai Yaptırımlar |
Eksiklerin giderilmemesi hâlinde yıllık artan para cezaları |
Pilot Belediyelerde Uygulama Şimdiden Başladı
Sistem henüz bölge genelinde zorunlu olmasa da, Tienen, Zoutleeuw ve Geetbets gibi pilot belediyelerde uygulama çoktan başladı. Bu belediyelerde yeni kira sözleşmeleri için uygunluk belgesi zorunlu hale getirildi.
Ancak süreç, önemli teknik engelleri de ortaya koydu. En büyük problem, hangi evlerin kiralık olduğuna dair merkezi bir veritabanının bulunmaması. Denetçiler, kiracı adreslerini ev sahibi bilgileriyle manuel olarak karşılaştırmak zorunda kalıyor. Bu yöntem hem zaman alıcı hem de yalnızca adres kaydı yapan kiracıları kapsadığı için eksik kalıyor.
Tarafların Görüşleri: Destek de Var, Endişe de
Yerel yönetimler: “Denetimler kaliteyi artırıyor”
Tienen’de konut denetçisi olarak görev yapan Anke Meus, denetimlerin konut kalitesini görünür biçimde artırdığını söylüyor: “Birçok ev sahibi hangi standartlara uyması gerektiğini bilmiyor. Denetimler bu farkındalığı sağlıyor. Eksik tespit edildiğinde ev sahiplerine 3 ay süre veriyoruz ve çoğu gerekli onarımları gerçekleştiriyor.”
Kiracı temsilcileri: “Kira kaybetme korkusu artıyor”
Flaman Belediyeler ve Şehirler Birliği (VVSG), Konut Bakanı Melissa Depraetere’den acil bir etki analizi talep ediyor. Gerekçe olarak, kiracıların giderek daha rekabetçi hale gelen piyasada sorun bildirmekten çekinmesi gösteriliyor:
“Kusur söylemek, kiracının evini kaybetmesine yol açabilir” uyarısı dikkat çekiyor.
Ev sahibi temsilcileri: “Kurallar karmaşık, destek şart”
Verenigde Eigenaars Başkanı Kathelijne D'Hauwers, ev sahiplerinin büyük bölümünün bireysel ve çoğu zaman yaşlı kişiler olduğunu belirterek, yeni sisteme uyumda güçlük yaşanabileceğini ifade ediyor: “Özellikle uzun süredir aynı kiracısı olan veya gelir durumu sınırlı olan ev sahipleri hazırlıksız yakalanabilir. Makul bir geçiş sürecine ve mali desteğe ihtiyaç var.”
Denetim Rakamları Geleceğe İşaret Ediyor
2024 yılında yapılan 45 bin denetimin yaklaşık yüzde 20’si, konutların “uygun değil” veya “oturulamaz” sınıfına girdiğini gösteriyor. Bakan Depraetere, denetimlerin kiracıları koruduğunu ancak sistemin sağlıklı işlemesi için altyapının güçlendirilmesi gerektiğini kabul ediyor.
Sistemin 2030’da sorunsuz şekilde hayata geçebilmesi için:
- Merkezi bir kiralık konut veritabanı oluşturulması,
- Denetçi sayısının artırılması,
- Ev sahiplerine finansal ve teknik destek mekanizmalarının geliştirilmesi
öncelikli hedefler arasında yer alıyor.
Halil Uygun
